45 milyon liralık kitap, Kütüphanelerimizde olağanüstü eserler vardır. Bunlardan birisi de, çok önemli bir tıp ve eczacılık eseri olan “Tercemei Haşayiş” adlı kitaptır. Mustafa Sırmagil inceledi.
BU KiTAP, terazinin bir gözüne konmuş, bir gözüne de halis altın doldurularak yazarından satın alınmıştır. (Dört buçuk kilo tutan kitabın bugünkü değeri, kırk beş milyon lira civarındadır). Abbasi halifelerinden El mütevekkil Alallah’ın kütüphanesine konmuştur. Bugün Topkapı Sarayı Üçüncü Ahmet Kütüphanesi’ nde bulunan bu kitap üç cilt halindedir. “Tercemei Haşayiş” adını taşıyan bu dünya şaheseri eser, bugünkü tıbbın anasıdır. Eğer bu kitap olmasaydı, bugünkü tıp da olmayacaktı. 1850 yılından beri hasta insanlar bu kitapta buldukları ilaçlarla ıstıraplarını dindirdiler. Tıbbın babası sayılan Bergamalı Calinus der ki: “Muhtelif milletlerin tıbba dair 14 büyük kitabını okudum. Fakat Diyoskoridis’ inkinden daha mükemmelini bulamadım.” (1) Bir Avrupalı bilgin de Diyoskoridis’in kitabı olmasaydı, bugünkü tıp ve eczacılık olamaz, beşerin yaraları sarılmaz, ıstırapları dindirilemezdi, hükmünü veriyor.