Brokoli (Brassica oleraca L. var. Italica) (Brocoli virsle)
Kökeni ve Yayılışı Şekli: Anavatanının Akdeniz Bölgesi olduğu kabul edilmektedir. Adını da İtalya’nın bir bölgesinden aldığı bildirilmektedir. Ülkemizde de yetiştirilen bir bitkidir.
Bitkinin Özellikleri: Kazık kökler kaybolmuş bir saçak köktür. Gövde 30-50 cm kadar boylanır. Ana sapın ucunda ve toplu halde çiçek taslakları oluşur. Gövde üzerindeki her yaprak koltuğundan benzer şekilde çiçek taslağı oluşturma potansiyeline sahiptir. Yaprak, saplı, etli, geniş ve ova i şekillidir. Çiçek yapısı bakımından kamabahara benzer. Tohum şekil ve renk bakımından lahanaya benzer ve 5 yıl kadar çimlenme özelliklerini muhafaza eder.
İçerikleri: A, C, E ye karotin vitaminieri bakımından oldukça zengindir. Flavonoidler, antibiyotikler, sulforafer, indol ve indol türevieri, kalsiyum ve demir gibi çok sayıda mineraller içerir.
Kullanım Önerileri: İçerdiği flavonoidler nedeniyle, vücudun bağışıklık sistemini büyük ölçüde güçlendirir. Antibiyotik özelliğe sahip olması nedeniyle de dünyadaki yaklaşık 1.4 milyar erkeğin sorunu olan iyi huylu prostat büyümesi, idrar yolları enfeksiyonu ve prostatis (prostat) enfeksiyonuna karşı oldukça etkilidir. Özellikle, prostat kanseri, idrar kesesi kanseri, bağırsak kanseri ve meme kanserine karşı önemli ve özellikli bir koruyucu olup içerdiği en önemli koruyucuların en güçlüsü olan sulforafen’den dolayı Amerika’da, bu koruyucu maddelerce zenginleştirilen droglar, tedavide güvenle kullanılmaktadır. Brokoli tohumlarının çimlendirilmesi halinde sulforafen maddesinin etkisini yaklaşık 50 kat artırmaktadır. Amerika’ da piyasada, çimlendirilmiş brokoli tohumlarından hazırlanan tabletler mevcuttur.
Brokoli, kabak, Brüksel lahanası, karnabahar; içerdikleri antikanserojen, isoflavon ve zengin lifi ile, kansere karşı çok özellikli bir koruyucudurlar. Ancak, bu bitkiler ile; buğday ürünleri, süt ve süt ürünleri, şeker ve yumurta; kolon, mide ve bağırsak iltihaplanmasının baş sebebidir. Bu zararlılara; sigara, alkol, Omega-6 yağı ve diğer yağlar da ilave edilebilir.
İndol ve türevleri ile de vücudun hormon dengesini düzenleyerek; menopoz devresindeki bayanlarda östrojen hôrmonun dengesinin düzenlenmesinde geniş olarak yararlanılmaktadır. Zengin selüloziklifli yapısıyla, bağırsakta metabolik faaliyetler sonunda meydana gelen toksinlerin, besinlerle alınan ağır metallerin emilerek atılmasını kolaylaştırır. Toksinler, hücre zarına ve hücre DNA’sına zarar veren serbest radikaller olup bunlar kanserojen (kanser yapıcı kimyasal) maddelerdir. Brokoli ise çok güçlü bir antioksidandır. Brokoliye antioksidan özelliğini veren etken maddeleri, içerdiği quercetin ve kaempherol adlı maddelerdir.
Kanserle mücadele edilen mutfakta eksik olmayacak besinler:
Brokoli,
Beyaz lahana,
Brüksellahanası,
Soya ve soya ürünleri,
B ve C vitaminieri veya
Omega-3 kaynakları.
Brokoli, kalsiyum ve demirce zengin olması nedeniyle, kemik erimesini önler, demir eksikliğini giderir. Brokoliyi fazla tüketenlerde bağırsak ve akciğer kanseri ile kan dolaşımı hastalıkları az görülür. İndolden dolayı, kadınlarda göğüs kanserini önler. Spinabifida (doğuştan belkemiğinde son omurun kapanmış olması) hastalığını önler. Mide ve yemek borusu kanserinin riskini azaltır.
Brokoli, içerdiği zengin C vitamini ve diğer vitaminlerle, Alzheimer hastaları içinde iyidir. Bu hastalar için ayrıca, enginar, kereviz, havuç, domates, Brüksel lahanası, ıspanak, turunçgiller, çilek, böğürtlen, elma, ahududu, bakalgiller, zencefil, fındık, fıstık, kakao, salatalık, keten tohumu, nane, kişniş, kiraz ve vişne gibi ürünlere de sofrada sıkça yer verilmelidir.
Kür: İçeriğindeki zenginlikten dolayı iyi bir diyet sebzesidir. 150-200 g brokoli (çiçekli sapları), kaynamakta olan 250 ml suda, ağzı kapalı bir vaziyette 3-5 dakika süreyle kaynatılıp süzülür. Bu suyun tamamı, aç karına sabahları içilir. Yemek aralarında ve akşam olmak üzere bu çaydan günde en az 1 i içilir. Her defasında brokoli suyu içildikten sonra en az 20-25 dakika içerisinde başka bir şey yenilip içilmez. Küre, bu şekilde 7 gün süreyle devam edilir. Bu uygulamaya 3 gün ara verildikten sonra yeniden ve 7 gün süreyle aynı şekilde tekrarlanır. Bu şekilde 3 defa (21 gün süreyle) tekrarlandıktan sonra, küre son verilir. Gerek duyulursa, 3 hafta aradan sonra kür tekrarlanır.
Not: Brokoliden azami derecede faydalanılabilmesi için mutlaka brokoli kürü uygulanmalıdır. Aksi taktirde sofrada, haftada birkaç defa brokoli bulundurmakla başarılı bir tedavi uygulanamaz. Yeni başlamış iyi huylu prostat şikayetlerinde 3 haftalık disiplinli bir kür uygulaması sonunda şikayetlerde, bir azalma görülecektir. Bu uygulama ile 10-12 ay rahat bir yaşam sürdürülebilir. Ancak, uzun yıllık (7-8 yıl) hastalarda ise şikayetler tekrarlayabilir.
Brokoli kürü süresinde, baharatlı ve acılı yiyecekler kesinlikle yenmemelidir. Kahve içilmemeli ve katı yağ (iç yağı, don yağı, kuyruk yağı ve margarin) yenmemelidir.
