Alyuvar, Eritrosit olarak da bilinir, kanın, akciğerlerden dokulara oksijen taşıyan ve kana kendine özgü rengini veren bileşeni. Omurgalıların kan dolaşımında milyonlarca alyuvar bulunur. Erişkin bir memelinin alyuvarları küçük, yassı ve yuvarlak hücrelerdir. Ortası hafifçe basık olduğundan yandan görünümüyle halteri andırır. Çok ince kan damarlarının içinden bile, çan biçimini alarak geçmesini olanaklı kılan esnek bir yapıya sahiptir. Çevresinde lipid ve proteinlerden oluşmuş bir zar bulunan alyuvar hücresinin çekirdeği yoktur. İçinde oksijeni bağlayan, kırmızı renkli, demir yönünden zengin bir yapı olan hemoglobin bulunur.
Alyuvarın ve içerdiği hemoglobinin görevi oksijeni akciğerlerden ya da solungaçlardan alarak vücudun bütün dokuları na taşımak ve bir metabolizma artığı olan karbon dioksiti, dışarı atılmak üzere akciğerlere geri götürmektir. Omurgasızlarda, kan plazmasında serbest olarak dolaşan oksijen taşıyan pigmentlerin, omurgalılarda küreler halinde yoğunlaşarak, gaz halde oksijen ve karbon dioksit alışverişini gerçekleştirme yeteneği kazanmaları, dolayısıyla da daha verimli duruma gelmeleri ileri bir evrimsel aşamayı gösterir. Memelilerde alyuvarın çekirdeksiz oluşu, kendi metabolizması için gereksinim duyduğu oksijen miktarını azalttığından, taşıdığı oksijenin daha büyük bir bölümünü dokulara İletebilmesini sağlar.
Hücrenin her iki yanının içbükey olması da oksijen alışverişinin olabildiğince geniş yüzeylerde yapılmasına olanak verir. Alyuvarların, kemik iliğinde gerçekleşen gelişimi birkaç aşamadan oluşur: Mezarıkimadaki ana hücre olan hemositoblastın eritroblasta (normoblast) dönüşmesiyle başlayan bu sürecin ikinci ve beşinci günü arasında giderek hemoglobinle dolan erit
roblastın çekirdeği ile mitokondrileri (sitoplazmada bulunan ve hücrenin enerji gereksinimini karşılayan parçacıklar) kaybolur. Daha sonraki aşamada retikülosit adını alan hücre, zamanla erişkin bir alyuvara dönüşür. İnsanda bir alyuvarın ortalama ömrü 100-120 gündür. Erişkinde 1 mm’ kanda yaklaşık 5.200.000 alyuvar bulunur.
Genelde yuvarlak olan alyuvarların bir bölümü ovaldir. Kimi zaman kalıtsal nedenlerle hücrelerin daha büyük bir bölümü oval olabildiği gibi, bazı hastalıklarda da anormal biçimli alyuvarlar ortaya çıkabilir.
Örneğin; pernisyöz kansızlıkta oval, orak hücreli kansızlıkta yarım ay biçiminde, akorıtositozda ise uzantılarıyla dikenli bir görünümdedir. Alyuvarların sayısı ve hemoglobin miktarı kişiden kişiye ve duruma göre farklılık gösterebilir. Deniz seviyesinden yüksek yerlerde yaşayanlarda ve polisitemide fazla olabilir. Doğumda yüksek olan alyuvar sayısı, bir süre düşüş gösterdikten sonra, ergenlik döneminde erişkindeki düzeyine ulaşır. Vücutta yapımı süreklilik gösteren alyuvarlar, başlıca kemik iliğinde üretilir ve dalakta depolanır.
