Aslanpençesi (Alchemilla vulgaris)
Diğer İsimleri: Kadınmantosu, tavşanayağı, hizmetçikız, şebnemli, aslanayağı.
Kökeni ve Yayılışı Şekli: Dağlık bölgelerde, yüksek yerlerde, nemli çayırlık alanlarda, bayırlarda, orman açıklarında ve kenarlarında, yol kenarlarında yaygın olarak yetişir. Hatta, kuru hendeklerde dahi yetişir.
Bitkinin Özellikleri: Bitkinin boyu fazla yüksek olmamakla beraber sağlam bir gövdeye sahiptir. Yaprakları, 7-9 parçalı ve kenarları dişlidir. Çiçekleri çok küçük-birkaç mm ve sarı-yeşil renklidir. Çiçekler, Mayıs-Eylül ayları arasında açar. Bitkinin tümünden yararlanılmaktadır. Yaprak hasadı ise çiçek hasat edildikten sonra yapılır. Çiçek hasadı, güneşli havalarda ve çiçek açma zamanında yapılır. Hasat edilen çiçek ve yaprak materyali, gölge bir yerde kurutulur. Bitkinin kökü, Eylül-Ekim aylarında sökülür, temizlenir ve güneşte kurutulur.
İçerikleri: Tanen ve acı maddeler.
Kullanım Önerileri: İçerdiği maddelerden dolayı kramp çözücü, kalp güçlendirici, dokuları bir miktar sıkılaştırıcı (skleroz), peklik verici, kuvvetlendirici etkilere sahiptir. Adetin başlatılmasını sağlar, adet görmeyi düzenler. Hamilelikte baş dönmesini giderir. Döl yatağı sancıları ile menopoz dönemi ağrılarını dindirir. Özellikle, düşük yapma temayülünde olan hamileIerin döl yatağı gevşekliğinde, döl yatağı kaslarının yorgunluğunda ceninin döl yatağındaki durumunu sağlamlaştırmak için çayından faydalanılır. İnfüsyon şeklinde hazırlanan çayı, civanperçemi ile birlikte hazırlanması halinde daha etkilidir. Bu amaçla, bu durumdaki hamilelerin 15. haftadan itibaren çay içimine başlanması önerilir.
Çayı, diş çekimlerinde meydana gelen yaraların iyileştirilmesinde gargara şeklinde, kan temizliğinde, kas ve organ yanıklarında, kangrenlerde, apseli yaralar ve çıbanlarda, metabolizma bozukluklarında, kırıklarda, kanarnaların durdurulmasında, idrar söktürülmesinde, vücutta yağ birikmesinin önlenmesinde, kansızlıkta, kan şekerinin düşürülmesinde, sindirim sistemi bozukluğunun giderilmesinde, kasları iyi gelişmeyen çocuklarda kas gelişimini teşvik etmede, saralı hastaların sakinleştirilmesinde (banyosu yapılır), uykusuzluk hallerinde içilir. Ayrıca, mide-bağırsak ve idrar kesesi hastalıklarının tedavisinde, rahim sarkmalarında ve fıtıklarda da çayından istifade edilir.
Yaprağının çayı; yarım baş ağrısı ve soğuk algınlığından kaynaklanan ateşin düşürülmesinde %2-4’lük infüsyonu, yemeklerden evvel açkarına içilir.
Aslanpençesi, tüm kadın hastalıklarında kullanılabilir. Bu maksatla, çayından faydalanıldığı gibi oturma banyolarından da yararlanılır. Özellikle, çobançantası ve civanperçemi ile karışımından hazırlanan çayı ve banyosu daha etkilidir. Bu çay, dölyatağı sarkmalarında ve fıtıklarda da yardımcı olur.
Kanarnaların durdurulmasında ve apseli yaralar ve çıbanlarda, hazırlanan lapası sarılarak istifade edilir. çayı; apseli yaralar ve çıbanlarda, yaralardan kaynaklanan ateşlenmelerde, kangrende, dölyatağı iltihaplarında, kırıklarda, su toplayıcı ve kalp güçlendirici olarak on gün süre ile içilir. Diş çekildikten sonra içilen çayı veya yapılan gargara, iyi bir ağrı kesici ve yara iyi edicidir.
Düşük yapmaya meyilli veya zor doğum yapanlara, ceninin dölyatağındaki durumunu sağlamlaştırmak, dölyatağı kasları yorgunluğunda, doğum yaralanmalarında masaj yaparak veya çayı içilerek faydalanılır. Bu çayaynı zamanda kasları gelişmeyen çocuklar için de uygundur.
Lapası, derin bıçak yaraları ile yaralar ve kesiklerde oldukça başarılıdır. Bitki kompresi; bitki yıkandıktan sonra bir tahta üzerinde ezilir ve hasta yerin üzerine sarılır.
