Basurotu (Ranunculus ficaria L.)
Diğer İsimleri: Küçük kırlangıç otu, yağlı çiçek, düğün çiçeği.
Kökeni ve Yayılışı Şekli: Kuzey, Batı ve Güney Anadolu’da yaygın olarak yetişir. Ülkemizde 78 türü vardır. Tedavi amacıyla kullanılan türleri; yakıcı düğünçiçeği (R. acer), yumrulu düğünçiçeği (R. bulbosus), basurotu (R. jicaria), bataklık düğünçiçeği (R. seelerotus)’ dir.
Bitkinin Özellikleri: Küçük boylu olup çalılıklar altında yetişen bir yıllık otsu bir bitkidir. Yaprakları 3 parçalı ve yeşilimtırak renklidir. Çiçekleri, Nisan-Temmuz aylarında açar. Çiçek nadiren beyaz renkli olsa da genellikle altın sarısı renktedir. Çiçekleri sabahları açar, akşamları kapanır. Kökü küçük, yumruları yaprakların arasındadır.
İçerikleri: Etkili maddesi, tüylerinde bulunan doymamış laktan türevieri(ranunculin, protoaneonin)’dir. Bu madde, yakıcı olup taze drog tahriş edici-kızartıcı ve zehirlidir. Ayrıca, saponin, glikozit, yakıcı uçucu yağ içerir.
Kullanım Önerileri: Drog olarak, eskiden beri kullanılmaktadır. Kullanılan kısımları kökleridir. Haricen, merhem halinde ve kavak merhemi ile birlikte basur memelerinden kaynaklanan şikayetler için kullanılır. Günde iki defa sürülür se iyi sonuç alınır. Ayrıca, kabız edici ve yara iyi edici özelliği vardır. Taze drog, tahriş edicidir.
Ranuneulus seelerotus (bataklık düğün çiçeği) türü, zehirli olup haricen kızartıcı ve kan toplayıcı olarak yararlanılır.
Not: Dahilen kullanılışı zararlıdır.