Çağrışımlı Öğrenme, uyaranlara verilen davranışsal yanıtların davranışlarda değişikliğe yol açtığı, hayvanlara özgü öğrenme süreçlerinin ortak adı. Çağrışıma dayandığı kabul edilen başlıca öğrenme yolları: koşullu yanıt, deneme-yanılma yoluyla öğrenme, ileriye dönük (gizil) öğrenme, sezgisel öğrenme ve taklittir.
Koşullu yanıt, çok değişik nitelikteki iki ayrı uyaranın aynı anda ya da kısa aralıklarla birkaç kez yinelenmesi sonucunda, bu uyaranıardan birine uygun olan bir davranışırı öbür uyarana yanıt olarak ortaya çıkmasıdır. Hayvan, bir süre her iki uyarana yanıt verdikten sonra, tek başına uygulanan ikinci uyarana da ilkine uygun bir davranışla yanıt vermeye başlar. Koşullu yanıt doğada çok sık karşılaşılan bir durum olmamakla birlikte, Rus fizyoloji bilgini İvan P. Pavlov’un 19. yüzyıl sonralarındaki klasik çalışmasından bu yana, sinir sistemi üzerindeki laboratuvar araştırmalarının temel yöntemlerinden biri olmuştur.
Deneme-yanılma yoluyla öğrenme, bir hedefe ulaşınaya çalışan bir hayvanın, rastlantı sonucunda uygun davranışı göstermesinden kaynaklanır. Aynı koşullar yeniden yaratıldığında ve hayvan hep aynı çözüme ulaştığında, başlangıçta rastlantısalolan bu davranış, giderek bu durumun doğrudan yanıtı olarak hayvanın davranışlarıyla bütünleşecektir. Davranış kalıbının bütünleşip yerleşmesi için gereken deney sayısı, türe ve bireye göre değişir.
İleriye dönük ya da gizil öğrenme, bir hayvanın, o anda kendisine hiçbir yararı olmayan, ama ileride .. kullanabileceği bir bilgiyi kazanmasıdır. Orneğin, bir bölgeyi araştıran bir hayvanın edindiği bilgi o anda hiç işine yaramasa da, kendisini yırtıcı bir hayvan kovaladığında yaşamını kurtarabilir.
Sezgisel öğrenme, bir duruma yanıt olarak yeni bir davranışın, deneme-yanılma olmaksızın doğrudan geliştirilmesidir. Bu öğrenme yolu, ancak zihninde çözümü önceden tasarlayabilen hayvanlar için geçerlidir. Bu türden problem çözme yeteneğini yabanıl hayvanlarda gözlernek pek kolayolmasa da, laboratuvar koşullarında gözlemlenmiştir.
Taklitle öğrenme bir hayvanın başka bir bireyin davranışlarını gözleyerek yeni bir davranış kalıbı edinmesidir. Bazı uzmanlann, toplu yaşamanın etkisiyle, taklit edilen eylemin taklitçinin dağarcığında önceden var olmasını da bu öğrenme biçimi içinde saymalarına karşın, uzmanların çoğuna göre taklitle öğrenme, yalnızca taklit edenin yeni davranışlar edindiği durumlarla sınırlıdır. Bu tanım gereğince taklitle öğrenme, yalnızca ileri bir evrim çizgisindeki maymunlar ve insan için geçerlidir.
