Davanın Geri Alınması

Davanın Geri Alınması, davacının davanın özünü oluşturan istemini geri alması. Hukuk yargılamaları usulünde davanın geri alınması davacının mahkemeye karşı yapacağı açık bir geri alma beyanıyla olur. Geri almanın geçerlik kazanabilmesi için davalı ya da mahkemenin bunu kabul etmesi gerekmez. Geri alma, davayı ve dava konusu uyuşmazlığı esastan sona erdirdiği için, herhangi bir koşula bağlı olarak yapılamaz. Davacı istemini kısmen ya da tamamen geri alabilir. Geri alma ilk derece mahkemesi önünde yapılabileceği gibi, kanun yolu yargılaması sırasında da yapılabilir. Geri alma beyanının ilk derece mahkemesinde hüküm verilmeden, kanun yolu yargılamasında da karar kesinleşmeden önce yapılması gerekir. Vekilin davayı geri alabilmesi için vekaletnamesinde geri almaya ilişkin özel bir yetkinin öngörülmüş olması gerekir. Davayı geri alan taraf davada mahkum olmuş gibi yargılama giderlerini ödemekle yükümlüdür. Ama geri alma durumunda davacıdan karar ve ilam harcının yalnızca üçte ikisi alınır. Geri alma kuralolarak davayı sona erdirirse de, bunun bazı istisnaları vardır. Bir yargıca karşı açılan tazminat davasının geri alınması hukuksal bir etki yaratmaz; mahkeme geri almaya karşın davayı sürdürmek zorundadır (Hukuk Muhakemeleri Usulü Kanunu m. 573-576).

Paydaşlığın giderilmesi davasında davacı davasını geri alır, davalı ise davanın sürdürülmesini isterse, mahkeme davaya’ bakmaya devam eder. İflas davasında davacı durumundaki alacaklı iflas kararının verilmesinden sonra iflas davasını geri alamaz. Geri almadan dönülemez, ama hata, hile ve korkutma gibi durumlar geri almaya yol açmışsa geri almanın ortadan kaldırılması için dava açılabilir.

Ceza yargılamaları usulünde geri alma yalnızca kişisel davalarda söz konusu olur. Savcı açtığı kamu davasını geri alamaz; ama sanığın aklanmasını ya da davanın düşmesini isteyebilir. Açılmış olan kişisel dava ilk derece yargılamasında hüküm açıklanıncaya, kanun yolu yargılamasında ise yargılamanın başlamasına kadar olanaklıdır. Kişisel dava ya açıkça geri alınır ya da yasa gereği geri alınmış sayılır. Yasaya göre kişisel davanın davacısı duruşmaya gelmezse ya da kendisini bir vekille temsil ettirmezse, mahkeme emrine karşın duruşmalarda hazır bulunmazsa, belirlenmiş süreye uymamanın kişisel davayı geri alma sonucunu doğuracağı bildirilmesine karşın, bu süreye uyulmazsa dava geri alınmış sayılır. Ama bunun için davacıya çağrıya ilişkin bildiri yapılmış olmalı ve süreye uymama, eski duruma getirme istemini haklı kılacak zorlayıcı nedenlerden kaynaklanmış olmamalıdır. Kişisel davanın geri alınması, hukuk davasının geri alınmasından farklı olarak, davalının yani sanığın kabulüne bağlıdır. Savcının sanık lehine açtığı kanun yolu davasını geri alabilmesi için sanığın bunu kabul etmesi gerekir. Kanun yolu yargılamasında karar duruşma ile verilecekse, duruşma başladıktan sonra davanın geri alınması karşı tarafın bunu kabul etmesine bağlıdır. Geri alma davayı sona erdirdiğinden, geri almadan sonra kişisel dava ya da kanun yolu davası yeniden açılamaz.