Grönland Denizi, Danimarka ve Norveç dillerinde GRONLANOSHAVET, Kuzey Buz Denizinin dışa uzanan kesimi. Yüzölçümü 1.205.000 km”dir. Batıda Grörıland, doğuda Svalbard, kuzeyde Kuzey Buz Denizi, güneyde de Norveç Denizi ve İzlanda’yla çevrilidir. Ortalama derinliği 1.450 m, bilinen en derin yeriyse 4.800 m’dir.
İzlanda’nın kuzeydoğu kesimi, öteki adalardan kopuk durumdaki Jan Mayen Adası ve Ayı Adasını (Bjerneya) birleştiren bir çizgi, genellikle Grönland Deniziyle güneydoğusundaki Norveç Denizi’ arasında sınır kabul edilir. Bu çizgi aynı zamanda, bazı önemli denizaltı dağlarının yerini belirtir ve Kuzey Kutup buzunun ortalama sınırını gösterir.
Bölgedeki ilk bilimsel araştırmalar 1876-78 arasında yapıldı. Norveç, ızlanda ve Sovyet gemilerinin yanı sıra öteki ülkelere ait gemiler de bölgede günümüze değin çeşitli bilimsel araştırmalar yürüttüler. 1909’da Fridtjof Nansen bölgedeki karmaşık akıntı sisteminin ayrıntılarını belirledi. Onun çizdiği akıntı planı Sovyet araştırmalarıyla yenilendi.
Grönland Denizinin yatağı kuzeye doğru düzensiz biçimde derinleşir. Denizaltındaki Mohns Sıradağları, yatağı Grönland Havzası ve güneyde Kuzey ızlanda Çukuru olmak üzere ikiye böler. Denizaltındaki çukur ve vadiler millerle dolmuştur. Denizaltı dağ yamaçlarıyla sırtları milli kumlar, çakıllar, taşlar ve aşınırnla gelen öteki malzemelerle kaplıdır.
Sert kuzey ve kuzeydoğu rüzgarları deniz yüzeyini soğutur ve soğuk suları güneye doğru sürükler. Hava sıcaklığı Spitsbergen açıklarında -49°C’ye kadar düşebilir; Grönland açıklarında ise 25°C’ye kadar yükselebilir. Ortalama sıcaklıklar en soğuk ay olan şubatta güneyde – 10°C, kuzeyde -26°C’dir. En sıcak ay olan ağustos ortalamalarıysa güneyde 5°C, kuzeyde O°C’dir. Güneyde, yılda 225 gün, kuzeyde 334 gün buz görülebilir. Yıllık yağış miktarı kuzeyde 250 mm, güneyde bunun iki katıdır. Deniz suyu yüzey sıcaklıkları ise şubatta kuzeyde – l°C, ağustosta güneyde 6°C dolayındadır. Sık sık sis görülür.
Kuzeyden buz kütlelerini taşıyan Doğu Grönland Akıntısı, ortadaki dağlık kesimde ikiye ayrılır. Sıcak Atlantik akıntılarının kolları, yüzen buz kütlelerini kuzeye doğru iter. Buz mevsimi ekimden ağustosa değin sürer. Buzlar, birkaç metre kalınlıktaki Kuzey Kutbu buz kütlesinden, kalınlığı bir metreye yaklaşan deniz buzundan ve kuleyi andıran buzdağları biçimindeki tatlı su buzundan oluşur. Karmaşık akıntı sisteminin yanı sıra gelgitler de buz katmanını kırarak çeşitli nitelikteki su katmanlarının karışmasına yol açar.
Grönland Denizinde, besin zincirinin temelini oluşturan basit yapılı canlı türlerine bol miktarda rastlanır. Büyük omurgasızlar; morina, ringa ve pisibalığı gibi balıklar; martı ve ördek gibi kuşlar ve ayıbalığı, balina, yunus gibi memeliler hep küçük omurgasızlar ve küçük organizmalarla beslenirler. Yosunlar, likenler ve kıyıların çevresinde az miktarda bulunan çalılıklarsa, sayısı pek az olan geyik ve misk sığırı için besin kaynağı oluşturur.
