ABD’de davranışsal yaklaşım güçlenirken, Avrupa’da psikanalitik yaklaşım yaygınlaşmıştır. Bu yaklaşım davranışı; cinsel güdüler, toplumsal baskılar gibi bilinç dışı etkiler açısından eler alır. Bu yaklaşımı ortaya atan Sigmund Freud’un çalışmaları, davranış bozukluklarının tedavisine yöneliktir. Her bireyin kendi geçmişini inceleyen “vaka çalışması” yöntemi kullanılır.
İnsanın doğuştan saldırgan olduğuna inanan Freud’a göre insan, iki temel içgüdünün etkisinde davranmaktadır: Cinsellik ve saldırganlık. Toplum tarafından hoş karşılanmayan bu duygular bilinçaltına itilirler. Bilinçaltına itilmiş isteklerin farkında olamayız, ancak onlar bizim davranışımızı etkilemeye devam ederler. Psikoanalitik yaklaşım, dil sürçmesi, unutmalar, hatalar ve buna benzer davranışları bilinçaltındaki isteklerin ifadesi olarak kabul eder. Freud, rüyaları da bilinçaltının, uyku sırasında bilinç üstüne çıkması olarak açıklar. Freud’a göre kişilik üç ana birimden meydana gelir: İd, ego ve süperego. İd kişiliğin ilkel yanını oluşturur ve hazza ulaşmayı amaçlar, isteklerinin anında gerçekleşmesini ister. Bu istek cinsellik ve saldırganlık dürtüleriyle ortaya çıkar. Ego ise id’i kontrol altında tutmaya çalışır, kişinin gerçekçi yanını oluşturur. Ego bireyin içinde bulunduğu duruma en uygun şekilde davranmaya çalışır. Süperego ise bireyin içinde bulunduğu toplumun normlarına göre hareket eder. Kişiliğin ahlaki yönünü temsil eder. Kişiliğin bu üç öğesi birbirinden bağımsız çalışmaz.
