Verem, Etkeni Koch basili ve öbür verem basilleri olan bulaşıcı hastalık. Mycobacterium cinsi bakterilerin insanda vereme yol açan türleri genellikle solunum yoluyla damlacıklarla bulaşan Koch basili (M. tuberculosis) ile pastörize edilmemiş ve yeterince kaynatılmamış sütün içilmesiyle sindirim kanalından bulaşan H. bovis’tir. Kuşlarda verem etkeni olan M. avium insanda hastalığa yol açmaz. Veremin ilk evresinden başlayarak görülen özgül tüberkül hücreleri hastalığın tanısını kolaylaştırır. Akciğerlerde ortaya çıkan ve daha önce Koch basiliyle hiç karşılaşmamış olan hastalarda enfeksiyonun gidişi birincil akciğer veremi olarak adlandırılır. Birincil verem tablosu ilerledikçe verem tablosu ağırlaşır. Öksürükle ağızdan gelen kan ve genel halsizlik bu belirtilerin en tipik olanlandır.
İnsan vücudunda Koch basili çoğu zaman yok edilir. OLguların büyük bölümünde hastalık birincilodağın iyileşmesiyle sona erer. Vücut direncinin düşmesi ve basillerin baskın çıkması durumunda ise hastalık ilerler. Gelişen hastalık radyolojik görünüm ve biyolojik özellikleri bakımından miliyer verem ve yumrulu verem olarak ikiye ayrılabilir. İster miliyer veremdeki gibi tanecikli yapı biçiminde olsun, ister yumrulu veremdeki gibi geniş oyuklar ortaya çıksın, etkili bir tedavi uygulanmazsa hastalık kronikleşir ve daha sonra yapılacak girişimler büyük ölçüde etkisiz kalır.
